Luôn luôn, mỗi khi đến một nước nào đó, nếu được, tôi luôn cố gắng làm sao để có thể ăn được ít nhất là một bữa sáng giống như những người ở nơi đó ăn, chứ không phải là bữa sáng được phục vụ trong khách sạn. Vì dường như, không gì phản ánh khẩu vị, thói quen và văn hóa ăn uống của một nơi rõ nét như cách ở nơi đó người ta ăn sáng như thế nào.
Chẳng hạn, bữa sáng của người Việt Nam thế nào cũng phải có bánh mì, bún, phở, xôi, bánh cuốn, bánh bèo các loại. Còn bữa sáng đúng kiểu của một gia đình người Nhật thế nào cũng phải có cơm trắng, xúp miso, natto, cá nướng hoặc trứng cuộn. Và bữa sáng của người Đài Loan thế nào cũng phải có sữa đậu nành, you tieu (quẩy nóng), bánh bao hoặc bánh củ cải. Và bữa sáng của người Malaysia, với người gốc Malay là chắc chắn phải có nasi lemak, người Ấn thì phải có roti canai, người Hoa là phải có bánh bao, xôi nếp thịt, dim sum và trà nóng.
(Bữa sáng của người Hoa ở Malaysia)
Ở các nước châu Á, người ta có thể ăn sáng ở nhà hoặc ra quán, tùy theo thói quen và sở thích. Nếu ăn ở ngoài, thì không đâu mà sự lựa chọn về ăn sáng lại phong phú như ở các nước Đông Nam Á.
Muốn ăn bánh giò, trứng vịt lộn, bún thang, bánh cuốn, phở bò ? Ra Hà Nội.
Hủ tiếu, bún mắm, cơm tấm, bò kho, bánh mì thịt ? Sài Gòn.
Nasi lemak, cà ri, mì Quảng Đông, cháo trắng, dim sum ? Kuala Lumpur lah.
Và còn nhiều, nhiều lắm nữa, không sao kể hết.
Người đi ăn sáng không cần cái gì sang trọng quá, một cái bàn thấp thấp con con, vài cái ghế đẩu, một gánh hàng rong với cái nồi bốc khói nghi ngút, vậy là thành một địa điểm ăn sáng hấp dẫn cho vô vàn thực khách rồi. Đàng hoàng hơn một chút, có thể chọn quán trong nhà, với ghế tựa, bàn cao, nhân viên phục vụ chạy như mắc cửi, thức ăn lúc nào cũng nóng sốt mà giá cả cũng phải chăng.
Vào những lúc cuối tuần, quán ăn sáng còn là nơi người ta ngồi đủng đỉnh khề khà chuyện nọ chuyện kia, tám chuyện với bà hàng xóm, bạn bè rủ nhau "đãi một chầu", hay đơn giản chỉ là ngồi nhẩn nha với tách cà phê ngó người qua lại.
(Bánh nướng, món quà sáng phổ biến ở Đài Loan)
Ngày xưa khi tôi còn ở Việt Nam, ba mẹ tôi thường hay ăn sáng ở nhà, món thường xuyên là cơm chiên, bún xào hoặc bánh mì. Đa số là chiên xào lại cơm nguội, bún hoặc thức ăn còn lại từ bữa tối hôm trước, hoặc mẹ dậy sớm ra tiệm đầu ngõ mua cái bánh mì không mang về, ăn với trứng chiên, thịt nguội, hoặc chấm với sữa đặc có đường. Bà nội tôi thì khó tính hơn, bà thích ăn bún bò, nên thường là ba mẹ tôi dậy thật sớm đi mua về cho bà ăn, hoặc sau này khi chuyển nhà thì nhờ cô hàng bún gần đó sáng sáng bưng qua một tô cho bà. Chị em tôi lúc còn nhỏ được ba chở đi học thì ăn sáng ở nhà với ba mẹ hoặc ghé quán nào đó trên đường ăn luôn, sau này lớn lên thì mỗi đứa tự đạp xe đi học, tự ăn một mình hay ăn với bạn.
(Quán ăn sáng trong hẻm ở Đà Nẵng)
Luôn luôn, mỗi khi nghĩ về bữa ăn sáng, là tôi lại nhớ đến những buổi sáng ba mẹ phải dậy từ thật sớm, khi tôi và em tôi vẫn còn đang quấn mình trong chăn, để lo chuẩn bị bữa sáng cho cả nhà. Ba tôi ít khi vào bếp, nhưng tôi vẫn luôn nhớ hình ảnh ba đứng trong bếp, miệng vừa ngậm thuốc lá, vừa chiên cơm vào sáng sớm khi trời còn mờ đất. Và đến bây giờ, dù đã đi xa mấy ngàn dặm ra khỏi gia đình, nhưng thỉnh thoảng, có những buổi sáng thức dậy còn lơ mơ ngủ, tôi vẫn như đang nghe thấy tiếng xe vespa của ba bình bịch nổ nhè nhẹ, tưởng như là mình vẫn đang ở nhà, nghe tiếng xe ba chạy đi mua đồ ăn sáng cho bà.
Và tôi vẫn nhớ lắm cái cảm giác những ngày còn nhỏ, buổi sáng khoảng 5h, 5h30, tôi nằm trong chăn, nghe tiếng ba mẹ nói chuyện khe khẽ trong bếp, tiếng thìa cà phê kêu lách cách, mùi cà phê, mùi thơm xào nấu bay nhè nhẹ trong không khí, nghe tiếng mẹ quét lá ngoài sân, tiếng xe vespa của ba bình bịch nổ....
Bây giờ, tôi đã lớn, thỉnh thoảng về thăm nhà, cứ nói thôi ba mẹ khỏi cần dậy sớm lo đồ ăn sáng chi cho mệt, để hai đứa con xách xe chạy một vòng là mua được đủ thứ đồ ăn mà. Vậy mà phần nhiều những buổi sáng khi tôi thức dậy, đã thấy khi thì dĩa cơm chiên, khi thì tô bún, cái bánh mì thịt để sẵn trên bàn rồi. Ba mẹ luôn luôn là những người dậy sớm nhất, luôn luôn lo, "không biết hai đứa nó có gì ăn sáng chưa...".
Sáng sớm tinh sương, nghe đâu có mùi thơm nhè nhẹ thoảng qua...
Ngày đang tới....
