Malacca, hay gọi theo tiếng Malay là Melaka, là một thành phố nhỏ của Malaysia, nằm cách thủ đô Kuala Lumpur khoảng 2h đi xe bus. Năm 2008, Malacca được Unessco công nhận là di sản văn hoá thế giới, cùng lúc với George Town của Penang. Ngày đầu tiên đến thành phố này, mình thấy nó hơi xô bồ và náo nhiệt, nên không thích lắm. Nhưng đến ngày thứ hai, khi thức dậy thật sớm, đi dạo loanh quanh, mình mới thật sự ngạc nhiên và xúc động trước vẻ đẹp duyên dáng, độc đáo của thành phố này. Những đường nét và màu sắc của Malacca trở nên quyến rũ hơn bao giờ hết, khi cả thành phố còn đang say ngủ trong im lặng.
* * *
Ngày đầu tiên, sau bữa sáng vội vàng ở bến xe trung tâm Kuala Lumpur, mình mua vé đi Malacca, khoảng 1h chiều đã đến nơi. Bến xe Malacca có bầu không khí ồn ào, náo nhiệt điển hình của Malaysia, với những hàng ăn, hàng bán quần áo, khăn trùm đầu, đồ trang sức màu sắc sặc sỡ. Mình trả giá với bác tài xế taxi để đi vào trung tâm thành phố, chiếc taxi cọc cạch cũ kỹ, và bác tài trong lúc chở mình đi còn tranh thủ....đón vợ đi chợ về, vì nó "tiện đường" :D.
Mình lang thang một vòng thành phố, vào nhà thờ St. Francis Xavier, leo lên đồi xem di tích nhà thờ Saint Paul, nhìn ra biển, rồi lặng yên say sưa ngồi nghe một người hát rong hát những bản tình ca. Sau khi "bon chen" xếp hàng ăn món "cơm viên thịt gà hấp" nổi tiếng của Malacca, mình mua thêm một ly quy linh cao ngòn ngọt, mát lạnh.
Ở quảng trường Dutch Square ngay trung tâm thành phố, mình bị loá mắt, điếc tai và mém xỉu trước những chiếc xe Trishaw, với các kiểu trang trí xe không thể sặc sỡ hơn được nữa, mỗi xe kèm theo loa phóng thanh phát đủ kiểu nhạc Tây-Tàu-Ấn Độ ầm ĩ. Có cả một đôi vợ chồng người Ấn đang chụp ảnh cưới ngay trước quảng trường.
Mỏi chân, mình ghé một quán cà phê nho nhỏ nằm dọc bờ sông, gọi một ly gin tonic, và lười biếng ngồi tới tận tối. Trong suốt hơn 2 tiếng đồng hồ, mình ngồi ở quán cà phê, uống gin tonic, nhìn những cánh chim chiều bay xao xác, ngắm cơn mưa giông mùa hạ, nhìn những con thuyền chở khách du lịch chạy ngang qua lâu lâu lại vẫy tay chào "Hi !" với nụ cười thân thiện. Đến bây giờ, mình cũng không còn nhớ rõ trong suốt hơn 2 tiếng đó mình đã làm gì hay nghĩ gì cụ thể, có thể mình đã suy nghĩ rất rất nhiều chuyện mà bây giờ mình cũng không còn nhớ rõ, cũng có thể mình chỉ ngồi lãng đãng ngắm người lại qua. Ký ức duy nhất còn đọng lại, chỉ là một cảm giác yên bình, tự do và thanh thản.
Buổi tối, mình đi dạo chợ đêm ở phố Jonker, nhưng sau những trải nghiệm ở chợ đêm Shilin và chợ Namdaemun thì chợ đêm Jonker cũng không có gì làm mình ngạc nhiên lắm.
Sáng hôm sau, để tiết kiệm thời gian trước khi quay về Kuala Lumpur, mình quyết định dậy thật sớm để đi dạo loanh quanh thành phố một lần nữa. Và, đó là một quyết định đúng.
* * *
Thành phố vẫn còn đang ngái ngủ. Đa số khách du lịch chắc vẫn đang còn nằm cuộn trong chăn. Các cửa hàng lưu niệm, quần áo, bánh kẹo còn chưa mở cửa.
Lúc ấy, khi đường phố còn vắng lặng, mình mới phát hiện ra, Malacca còn có rất nhiều màu sắc khác, thứ màu sắc không quá sặc sỡ, mà yên bình, giản dị hơn, nhưng cũng rất độc đáo và không kém phần quyến rũ.
Đó là khung cửa gỗ đỏ bên bụi trúc xanh rì, ngôi nhà sơn xanh biếc, những bức tường vẽ hoạ tiết cắt giấy Trung Hoa tinh tế, đâu đó thấp thoáng những lớp gạch men, gốm sứ phối màu trang trí tỉ mỉ, nhà thờ hồi giáo trắng muốt, nhà thờ thiên chúa giáo vàng ươm trong nắng mai, những mái nhà nghiêng nghiêng, những bảng hiệu cửa hàng xưa cũ ... Kiến trúc Malacca là bản giao hưởng màu sắc sống động với sự hoà hợp nhịp nhàng giữa các tôn giáo, chủng tộc, màu da và phong cách sống.
Lật lại lịch sử một chút, thế kỷ thứ 15, 16, Malacca đã từng là một thương cảng sầm uất với nhiều thuyền bè qua lại, nơi đây cũng từng trải qua các giai đoạn thuộc địa của người Bồ Đào Nha, người Hà Lan, rồi người Anh. Đồng thời, sự phát triển của cộng đồng người Hoa cũng như thế hệ người Peranakan (con lai của người nước ngoài và người bản xứ) đã mang lại cho Malacca một bề dày văn hoá phong phú, độc đáo, có thể thấy qua các kiến trúc còn sót lại.
Thật tình, mình đã ước giá như mình có nhiều thời gian hơn, hoặc mình dậy sớm hơn, để có thể nhìn được nhiều hơn và kỹ hơn những góc phố nho nhỏ, những mái nhà, thứ mà đôi khi trong những lúc đông người tấp nập, ta dễ vô tình không chú ý và bỏ quên...
Mặt trời dần lên cao. Gần đó, người quét đường đang thong thả dọn dẹp. Từ quán ăn bên đường toả ra mùi thơm của bánh bao, dim sum, yong tow foo để ăn sáng, những người đàn ông người Hoa ngồi uống trà, ăn bánh bao và bàn chuyện phím, trẻ em ríu rít cắp sách đến trường...Không có tiếng mời chào mua bán, không có tiếng la gọi í ới của những đám đông khách du lịch, không có tiếng nhạc ầm ĩ của những chiêc xe Trishaw, Malacca được trả về với cuộc sống yên bình giản dị vốn có của nó.
Và với mình, khi ấy, là lúc thành phố đẹp nhất.
